Temat pieniędzy od zawsze budzi duże emocje. I trudno się temu dziwić. Czy tego chcemy, czy nie, pieniądze odgrywają w naszym życiu bardzo ważną rolę. Bez nich nie sposób żyć przynajmniej w tzw. kulturze zachodu.Zarabiamy, opłacamy czynsz, kupujemy jedzenie, ubrania, telefony, wyjeżdżamy na wakacje. Z reguły pieniądze towarzyszą nam na każdym kroku. Ich brak jest natychmiast odczuwalny. Wie o tym każdy, kto kiedykolwiek stracił pracę, a nie posiadał żadnych oszczędności, które pozwoliłyby na przetrwanie kilku tygodni, a najlepiej miesięcy.W poniższym tekście spróbujemy odpowiedzieć na tytułowe pytanie, jak oszczędzać pieniądze, oraz dlaczego warto oszczędzać?
Po co oszczędzać pieniądze?
Zanim odpowiemy na pytanie, jak można oszczędzać?, warto zadać sobie pytanie, po co oszczędzać? Polacy nie mają w nawyku oszczędzania na przyszłość. Wynika to z kilku czynników. Zarabiamy za mało, nie mamy wiedzy na temat możliwości oszczędzania, nie mamy zaufania do instytucji finansowych. Nie chcemy odkładać decyzji zakupowych na później, a z tym właśnie kojarzy się oszczędzanie. Najpierw odkładamy, później kupujemy. W Polsce to nie działa. Nie przez przypadek ogromną popularnością w naszym kraju cieszą się zakupy na raty.
Dla każdego oszczędzanie może oznaczać coś innego.
Każdy z nas jest inny i będzie miał inne podejście do oszczędzania. Jeśli już się na nie zdecydujemy, potrzebujemy jakieś motywatora. Może być nim przezorność i chęć posiadania okrągłej sumki na koncie na tzw. czarną godzinę. Dla kogoś innego zachętą będzie ściśle określony zakup np. nowego laptopa do domu.Zazwyczaj mamy dla takiego zakupu dwie opcje:- oszczędzać przez rok np. po 200 zł miesięcznie, aby uzbierać na kupno nowego sprzętu,- pójść do sklepu i kupić laptop na raty płacąc te same 200 zł miesięcznie przez kolejny rok (przy założeniu rat 0%).Praktyka pokazuje, że większość osób wybiera drugą opcję, czyli zakup dziś, a następnie spłatę przez rok.
W oszczędzaniu bardzo pomocne są jasno określony cel i konsekwencja.
Mając zawsze w głowie nasz cel łatwiej wytrwać w postanowieniu. Wyobraźmy sobie, że chcemy kupić sobie nowy rower za dajmy na to 1800 zł. Wystarczy zatem odłożyć przez miesiąc 150 zł i po roku mamy wymaganą kwotę. Załóżmy, że rower w tym czasie wiele nie zdrożeje. Za każdym razem, gdy wpadnie nam do głowy jakiś ekstra, ale zbędny wydatek typu kawa na mieście w drodze do domu za jedyne 12 zł, możemy sobie pomyśleć, czy aby ta kawa jest nam naprawdę niezbędna?. 12 zł dziś, 12 zł jutro i nasz rower zaczyna się oddalać. Wiele osób niechętnie się do tego przyzna, ale kwota 100-150 zł na kawę w kubku wydana w skali miesiąca wcale nie należy do rzadkości. Jeśli raz odpuścimy i zapomnimy o naszym celu nic się nie stanie, ale warto być odpornym na nagłe zachcianki.
Jak można oszczędzać pieniądze?
Pomimo iż opcji wydaje się wiele, możemy je podzielić na dwie główne kategorie:
1. Oszczędzanie w oparciu o bankowe produkty oszczędnościowe.
W tym przypadku najpopularniejsze są konta osobiste, konta oszczędnościowe i lokaty terminowe, przy czym te ostatnie w ostatnim roku traciły mocno na popularności. Wszystko za sprawą rekordowo niskich stóp procentowych, które sprawiają, że pieniądze, ulokowane na lokacie po uwzględnieniu inflacji i podatku od zysków kapitałowych tracą na wartości. W przypadku oszczędzania np. na koncie oszczędnościowym najlepszym co możemy zrobić to ustawić tzw. zlecenie stałe i przelewać co miesiąc np. 100-150 zł. W skali roku odłożymy w ten sposób 1200-1800 zł. Trzymając te pieniądze poza głównym kontem osobistym łatwiej je uchronić przed pokusami, które spływają na nas na każdym kroku. Reklamy zachęcają do stałej konsumpcji, często ponad stan.
2. Oszczędzanie w oparciu o budżet domowy.
Jeszcze większą i bardziej namacalną korzyść przynieść mogą oszczędności wynikające z przyjrzenia się naszym codziennym wydatkom. W ten sposób przechodzimy do tematu, którym jest budżet domowy. Pomimo że o budżecie domowym słyszało wiele osób, wciąż niewiele go prowadzi. Zasłaniamy się brakiem czasu albo szybko tracimy zapał do jego prowadzenia. To jednak zwykłe wymówki. W dobie telefonów komórkowych i aplikacji, a nawet zwykłego notatnika prowadzenie budżetu jeszcze nigdy nie było prostsze.Bądźmy ze sobą szczerzy i zapisujmy w specjalnym pliku każdy wydatek, przy czym pisząc każdy, mam na myśli dosłownie każdy. Słodka bułka za 2 zł, woda mineralna za 2,5 zł również powinny się znaleźć na naszej liście. Po miesiącu sumiennego prowadzenia naszym oczom powinien ukazać się obraz naszych wydatków z rozbiciem na wiele pozycji. Teraz nie pozostaje nic innego jak przyjrzeć się im uważnie i wyłowić te, które po cichu drenują nasz portfel. Wcześniej wspomniany przykład regularnej kawy na mieście potrafi zrobić spory ubytek w miesięcznym budżecie.Przykładów oszczędzania jest mnóstwo. Może oszczędzać m.in. na:1. Ubraniach. Możemy kupować ich mniej lub korzystać z wyprzedaży i second-handów.2. Jedzeniu. Nie chodzi w żadnym razie o to, aby jeść mniej. Bardziej o to, aby robić zakupu w miejscach, w których nie przepłacamy. Lepiej robić raz w tygodniu jedne duże zakupy niż chodzić codziennie do osiedlowych sklepików gdzie ceny są często 20-30% wyższe. Jeśli zakupy to tylko z listą. Dzięki temu kupimy tylko co jest nam potrzebne.
3. Wyjściach na tzw. miasto.
Jeśli mamy w zwyczaju jeść na mieście (poza okresem pandemii) warto zastanowić się, czy raz na jakiś czas nie lepiej zostać w domu i ugotować coś wspólnie z przyjaciółmi?
4. Oszczędzanie na Zakupie modnych gadżetów elektronicznych.
Czy naprawdę musisz mieć najnowszy telefon, smartwatch etc.?
5. Oszczędzanie na energii elektrycznej.
Wymiana żarówek na energooszczędne i rozsądne używanie światła w domu to kolejne zaoszczędzone złotówki na koniec miesiąca i roku.
Skąd czerpać informacje na temat możliwości oszczędzania?
W dobie internetu nie stanowi to żadnego problemu. W sieci znajdziemy wiele blogów, porównywarek, rankingów, które opisują metody oszczędzania i agregują najpopularniejsze oferty kont, lokat i innych produktów. Warto też słuchać coraz modniejszych podcastów tematycznych o finansach osobistych. Bardzo często można z nich wyłowić cenne porady, które wcale nie muszą oznaczać rewolucji, a raczej ewolucję wobec naszych finansowych przyzwyczajeń.
